ย้อนกลับ ภาคเหนือ จังหวัดแม่ฮ่องสอน เพิงผากี๊ดน้ำลาง ที่ตั้ง บ้านไร่ ตำบลสบป่อง (ลุ่มน้ำลาง)พิกัดทางภูมิศาสตร์ พิกัดกริดที่ E 414200 N 2158450 ระวางที่ 4648 III สถานที่ตั้ง สภาพที่ตั้งบนเส้นทาง 1095 สบป่อง – แม่ฮ่องสอน ประมาณ 7 กม. เลี้ยวซ้ายเข้าเส้นทางสถานีทดลองข้าวไร่และธัญพืชเมืองหนาว ปางมะผ้า ประมาณ 5 กม. สุดทางบ้านไร่ เดินเท้าไปทางทิศตะวันตกข้ามลำน้ำลางเลียบลำน้ำไปประมาณ 2 กม. ข้ามลำน้ำลางขึ้นเขาประมาณ 300 ม. พบเพิงผาใหญ่การค้นพบไม่พบหลักฐานทางโบราณคดีพบโลงไม้สักขุด เสาไม้และคานไม้ เศษภาชนะดินเผาเนื้อดินแบบเรียบทาน้ำดินและแบบเชือกทาบ เครื่องมือหินกรวดแม่น้ำแบบสับตัดและอื่นๆ รวมทั้งเศษขวานหินขัด กระดูกสัตว์และเขากวาง เมล็ดพืช ประเภทสมอและมะกอก และชั้นถ่านและขี้เถ้าหนาประมาณ 10 ซม. ลึกลงไป 10 ซม.ลักษณะของถํ้าและภาพเขียนสีเป็นเพิงผาหินปูนวางตัวเป็นแนวโค้งรูปตัวยูสูงประมาณ 80 ม.ทางเข้าหันหน้าไปทางทิศเหนือ ภาพปรากฎบนผนังหินด้านทิศ ตะวันออก 4 กลุ่ม รวมทั้งหมด 32 ภาพ สูงจากพื้นประมาณ 2-6 เมตร กลุ่มใหญ่ที่สุดสูงจากพื้นประมาณ 4 เมตร มีภาพประมาณ 23 ภาพ ภาพทั้งหมดเขียนด้วยสีแดง รวมเป็นภาพคน 10 ภาพ แสดงอาการเคลื่อนไหว ภาพสัตว์ 4 ภาพ และ ภาพสัญลักษณ์ 15 ภาพ เขียนแบบเงาทึบ แบบกิ่งไม้ และลายเส้นรูปทรงต่างๆจากลักษณะภาพเขียนสี เช่น ภาพคนกับภาพสัญลักษณ์ หรือภาพกลุ่มคนกำลังแสดงอาการคล้ายร่วมกันเต้นรำ ประกอบกับหลักฐานทางโบราณคดี อาจหมายถึงมีการใช้สถานที่นี้ทำกิจกรรม หรือประกอบพิธีกรรมบางอย่าง และถ้ำนี้ก็ถูกใช้เป็นแหล่งฝังศพในโลงไม้ในยุคเหล็กด้วย